Basa Urdu
اُردُوئے معلیٰ
Urdu-e Ma'ala
Dipakay bak Jolma Pakistan
Jumlah Panutur 230 juta
Wilayah Pakistan
Kaluwarga Basa Indo-Eropa
 • Indo-Iran
   • Indo-Arya
     • Hindustani
       • Bahasa Urdu
Huruf Abjad Arab Urdu
Status
Resmi di Pakistan
India
Diatur bak
  • National Language Promotion Department (Pakistan)
  • National Council for Promotion of Urdu Language (India)
Status Basa Lokok tipakay
Kode Basa
ISO 639-1 ur
ISO 639-2 urd
ISO 639-3 urd


Basa Urdu (اردو) joda da salah osay basa sey tipakay di nagara Pakistan rik India.

Golar Huruf rik Fonom

dandani

Konsonan

dandani
Golar Bontuk IPA Latin Unicode Order
Urdu
Latin Urdu
Posay Uncuk Tongah-tongah Pangkal ALA-LC[1] Hunterian[2] [3] [4] [5]
الف


alif

ا ـا /ɑː/, /ʔ/, rokop ā, – ā, – U+0627 1 1 1
بے


ب ـب ـبـ بـ /b/ b b U+0628 2 2 2
پے


پ ـپ ـپـ پـ /p/ p p U+067E 3 3 3
تے


ت ـت ـتـ تـ /t/ t t U+062A 4 4 4
ٹے


ṭē

ٹ ـٹ ـٹـ ٹـ /ʈ/ t U+0679 5 5 5
ثے


s̱ē

ث ـث ـثـ ثـ /s/ s U+062B 6 6 6
جيم


jīm

ج ـج ـجـ جـ /d͡ʒ/ j j U+062C 7 7 7
چے


چ ـچ ـچـ چـ /t͡ʃ/ c ch U+0686 8 8 8
بڑی حے


baṛī ḥē

ح ـح ـحـ حـ /ɦ/ h U+062D 9 9 9
حائے حطی


ḥā'e huttī

حائے مہملہ


ḥā'e muhmala

خے


k͟hē

خ ـخ ـخـ خـ /x/ k͟h kh U+062E 10 10 10
دال


dāl

د ـد /d/ d d U+062F 11 11 11
ڈال


ḍāl

ڈ ـڈ /ɖ/ d U+0688 12 12 12
ذال


ẕāl

ذ ـذ /z/ z U+0630 13 13 13
رے


ر ـر /r/ r r U+0631 14 14 14
ڑے


ṛē

ڑ ـڑ /ɽ/ r U+0691 15 15 15
زے


ز ـز /z/ z z U+0632 16 16 16
ژے


zhē

ژ ـژ /ʒ/ zh zh U+0698 17 17 17
سین


sīn

س ـس ـسـ سـ /s/ s s U+0633 18 18 18
شین


shīn

ش ـش ـشـ شـ /ʃ/ sh sh U+0634 19 19 19
صاد


ṣwād

ص ـص ـصـ صـ /s/ s U+0635 20 20 20
ضاد


ẓwād

ض ـض ـضـ ضـ /z/ z U+0636 21 21 21
طوے


t̤o’ē

ط ـط ـطـ طـ /t/ t U+0637 22 22 22
ظوے


z̤o’ē

ظ ـظ ـظـ ظـ /z/ z U+0638 23 23 23
عین


‘ain

ع ـع ـعـ عـ /ɑː/, /oː/, /eː/,
/ʔ/, /ʕ/, silent
U+0639 24 24 24
غین


g͟hain

غ ـغ ـغـ غـ /ɣ/ g͟h gh U+063A 25 25 25
فے


ف ـف ـفـ فـ /f/ f f U+0641 26 26 26
قاف


qāf

ق ـق ـقـ قـ /q/ q q U+0642 27 27 27
کاف


kāf

ک ـک ـکـ کـ /k/ k k U+06A9 28 28 28
گاف


gāf

گ ـگ ـگـ گـ /ɡ/ g g U+06AF 29 29 29
لام


lām

ل ـل ـلـ لـ /l/ l l U+0644 30 30 30
میم


mīm

م ـم ـمـ مـ /m/ m m U+0645 31 31 31
نون


nūn

ن ـن ـنـ نـ /n/, /ɲ/,
/ɳ/, /ŋ/
n n U+0646 32 32 32
نون غنّہ


nūn g͟hunnā

ں
٘
ـں ـںـ ںـ / ◌̃ / n U+06BA
U+0658
32a 33
واؤ


wā’o

و ـو /ʋ/, /uː/, /ʊ/,
/o ː/, /ɔː/
v,
ū, u, o, au
w,
ū, u, o, au
U+0648 33 33 34
ہے


ہ ـہ ـہـ ہـ /ɦ/, /ɑː/, /eː/ h, ā, e h, ā, e U+06C1 34 34 35
چھوٹی ہے


choṭī hē

34a
دو چشمی ہے


do-cashmī hē

ھ ـھ ـھـ ھـ /ʰ/ atawa /ʱ/ h h U+06BE 35 34b 36
یے


ی ـی ـیـ یـ /j/, /iː/, /ɑː/ y, ī, á y, ī, á U+06CC 36 35 38
بڑی یے


baṛī yē

ے ـے /ɛː/, /eː/ ai, e ai, e U+06D2 37 35b 39
ہمزہ


hamzah

ئ ـئ ـئـ ئـ /ʔ/ atawa rokop ’, –, yi ’, –, yi U+0626 35a 37
ء U+0621 0
Catatan:
  • Hamzah: dilom Bahasa Urdu, hamzah rokop dilom sagala bontuk kacuali ponah tipakay di hamzah-e-izafat. Pamakayan utama hamzah dilom Bahasa Urdu joda da untuk njajakko gugus vokal.
  • Makka kata-kata dilom Bahasa Urdu say pangkalna makay huruf ں, ھ, ڑ, atawa ے.

Digraf

dandani
Juk sa digraf say uwat.
Digraf[1] Transkripsi[1] IPA Cuntuh
بھ bh [bʱ] بھاری
پھ ph [pʰ] پھول
تھ th [tʰ] تھم
ٹھ ṭh [ʈʰ] ٹھنڈا
جھ jh [d͡ʒʱ] جھاڑی
چھ ch [t͡ʃʰ] چھتری
دھ dh [dʱ] دھوبی
ڈھ ḍh [ɖʱ] ڈھول
رھ rh [rʱ] تیرھواں
ڑھ ṛh [ɽʱ] اڑھائی
کھ kh [kʰ] کھانسی
گھ gh [ɡʱ] گھوڑا
لھ lh [lʱ] دولھا

(alternatif jak
دُلہا‎ )

مھ mh [mʱ] تمھیں

(alternatif jak
تمہیں‎ )

نھ nh [nʱ] ننھا

(walaupun panday ticawako bih gugus konsonan)

وھ wh [ʋʱ] وھاب

(walaupun panday ticawako bih gugus konsonan)

یھ yh [jʱ]

Huruf barih silau jak Arab Persia

dandani
Huruf IPA
ٹ /ʈ/
ڈ /ɖ/
ڑ /ɽ/
ں /◌̃/
ے /ɛ:/ atawa /e:/

Huruf Vokal

dandani
Romanisasi Pangucapan Uncuk Tongah-tongah Pangkal
a /ə/ N/A ـَ اَ
ā /aː/ ـَا، ـَی، ـَہ ـَا آ
i /ɪ/ N/A ـِ اِ
ī /iː/ ـِى ـِیـ اِی
e /eː/ ـے‬ ـیـ اے
ai /ɛː/ ـَے‬ ـَیـ اَے
u /ʊ/ N/A ـُ اُ
ū /uː/ ـُو اُو
o /oː/ ـو او
au /ɔː/ ـَو اَو

Choṭī ye rik Baṛī ye

dandani
Golar Huruf Uncuk Tongah-tongah Pangkal Posay
چھوٹی يے
Choṭī ye
ـی ـیـ یـ ی
بڑی يے
Baṛī ye
ـے ے

Gol he rik Do-cašmi he

dandani
Golar Huruf Uncuk Tongah-tongah Pangkal Posay
گول ہے
Gol he
ـہ ـہـ ہـ ہ
دو چشمی ہے
Do-cašmi he
ـھ ـھـ ھـ ھ

Nūn g͟hunnā

dandani
Bontuk Urdu Transkripsi
Ortografi ں
Bontuk Uncuk میں maiṉ
Bontuk Tongah-tongah کن٘ول kaṉwal

Iẓāfat

dandani
Bontuk Cuntuh Transliterasi Horti
ــِ شیرِ پنجاب sher-e-Panjāb Singa Punjabi
ۂ ملکۂ دنیا malikā-e-dunyā Ratu Dunia
ئ ولئ کامل walī-e-kāmil Wali say sampurna
ۓ مۓ عشق mai-e-ishq Inuman (anggur) cinta
ئے روئے زمین rū-'e-zamīn Pudak Bumi
صدائے بلند sadā-'e-buland Suwara korcing

Cuntuh Tulisan

dandani

Di bah sa uwat ruwa bontuk tulisan jak ruwa bontuk standar basa Hindustani, joda da basa Hindi rik Bahasa Urdu.

UDHR pasal 1:

dandani
Nastaliq

:دفعہ ١: تمام اِنسان آزاد اور حُقوق و عِزت کے اعتبار سے برابر پَیدا ہُوئے ہَیں۔ انہیں ضمِیر اور عقل ودِیعت ہوئی ہَیں۔ اِس لئے انہیں ایک دُوسرے کے ساتھ بھائی چارے کا سُلُوک کرنا چاہئے۔

Transliterasi Devanagari

दफ़ा १ — तमाम इनसान आज़ाद और हुक़ूक़ ओ इज़्ज़त के ऐतबार से बराबर पैदा हुए हैं। उन्हें ज़मीर और अक़्ल वदीयत हुई हैं। इसलिए उन्हें एक दूसरे के साथ भाई चारे का सुलूक करना चाहीए।

Transliterasi (ISO 15919)

Dafʻah 1: Tamām insān āzād aur ḥuqūq ō ʻizzat kē iʻtibār sē barābar paidā hu’ē haĩ. Unhē̃ żamīr aur ʻaql wadīʻat hu’ī haĩ. Isli’ē unhē̃ ēk dūsrē kē sāth bhā’ī cārē kā sulūk karnā cāhi’ē.

Transkripsi (IPA)

dəfaː eːk təmaːm ɪnsaːn aːzaːd ɔːɾ hʊquːq oː izːət keː ɛːtəbaːɾ seː bəɾaːbəɾ pɛːdaː hʊeː hɛ̃ː ʊnʱẽː zəmiːɾ ɔːɾ əql ʋədiːət hʊiː hɛ̃ː ɪs lɪeː ʊnʱẽː eːk duːsɾeː keː saːtʰ bʱaːiː tʃaːɾeː kaː sʊluːk kəɾnaː tʃaːhɪeː

Horti (Komering)

Kaunyin jolma tilahirko mardeka rik uwat pi'il rik hak-hak sai goh-goh. Tiyan tiunjuk akal pikiran rik hati nurani mari tiyan dapok nyampur rik sai barihna dilom semangat bukolpah.

Horti (Inggris)

Article 1—All human beings are born free and equal in dignity and rights. They are endowed with reason and conscience. Therefore, they should act towards one another in a spirit of brotherhood.

Pabandingan rik Bahasa Hindi

dandani

UDHR pasal 1:

dandani
Diwanagari (Hindi) Nastaliq (Urdu)

अनुच्छेद १ — सभी मनुष्यों को गौरव और अधिकारों के विषय में जन्मजात स्वतन्त्रता और समानता प्राप्त हैं। उन्हें बुद्धि और अन्तरात्मा की देन प्राप्त है और परस्पर उन्हें भाईचारे के भाव से बर्ताव करना चाहिए।

[6]

:دفعہ ١: تمام اِنسان آزاد اور حُقوق و عِزت کے اعتبار سے برابر پَیدا ہُوئے ہَیں۔ انہیں ضمِیر اور عقل ودِیعت ہوئی ہَیں۔ اِس لئے انہیں ایک دُوسرے کے ساتھ بھائی چارے کا سُلُوک کرنا چاہئے۔

Transliterasi Urdu Transliterasi Diwanagari

انُچھید ١ : سبھی منُشیوں کو گورو اور ادھکاروں کے وِشئے میں جنمجات سوَتنتْرتا پراپت ہیں۔ اُنہیں بدھی اور انتراتما کی دین پراپت ہے اور پرسپر اُنہیں بھائی چارے کے بھاؤ سے برتاؤ کرنا چاہئے۔

दफ़ा १ — तमाम इनसान आज़ाद और हुक़ूक़ ओ इज़्ज़त के ऐतबार से बराबर पैदा हुए हैं। उन्हें ज़मीर और अक़्ल वदीयत हुई हैं। इसलिए उन्हें एक दूसरे के साथ भाई चारे का सुलूक करना चाहीए।

Transliterasi Hindi Transliterasi Urdu

Anucchēd 1: Sabhī manuṣyō̃ kō gaurav aur adhikārō̃ kē viṣay mē̃ janmajāt svatantratā aur samāntā prāpt haĩ. Unhē̃ buddhi aur antarātmā kī dēn prāpt hai aur paraspar unhē̃ bhāīcārē kē bhāv sē bartāv karnā cāhiē.

Dafʻah 1: Tamām insān āzād aur ḥuqūq ō ʻizzat kē iʻtibār sē barābar paidā hu’ē haĩ. Unhē̃ żamīr aur ʻaql wadīʻat hu’ī haĩ. Isli’ē unhē̃ ēk dūsrē kē sāth bhā’ī cārē kā sulūk karnā cāhi’ē.

Transkripsi IPA

[ənʊtːʃʰeːd eːk: səbʰiː mənʊʂjõː koː ɡɔːɾəʋ ɔːɾ ədʰɪkɑːɾõː keː ʋɪʂəj mẽː dʒənmədʒɑːt sʋətəntɾətɑː ɔːɾ səmɑːntɑː pɾɑːpt ɦɛ̃ː ‖ ʊnʰẽː bʊdːʰɪ ɔːɾ əntəɾɑːtmɑː kiː deːn pɾɑːpt ɦɛː ɔːɾ pəɾəspəɾ ʊnʰẽː bʰɑːiːtʃɑːɾeː keː bʰɑːʋ seː bəɾtɑːʋ kəɾnɑː tʃɑːɦɪeː ‖]

dəfaː eːk təmaːm ɪnsaːn aːzaːd ɔːɾ hʊquːq oː izːət keː ɛːtəbaːɾ seː bəɾaːbəɾ pɛːdaː hʊeː hɛ̃ː ʊnʱẽː zəmiːɾ ɔːɾ əql ʋədiːət hʊiː hɛ̃ː ɪs lɪeː ʊnʱẽː eːk duːsɾeː keː saːtʰ bʱaːiː tʃaːɾeː kaː sʊluːk kəɾnaː tʃaːhɪeː

Horti (Komering)

Kaunyin jolma tilahirko mardeka rik uwat pi'il rik hak-hak sai goh-goh. Tiyan tiunjuk akal pikiran rik hati nurani mari tiyan dapok nyampur rik sai barihna dilom semangat bukolpah.

Horti (Inggris)

Article 1—All human beings are born free and equal in dignity and rights. They are endowed with reason and conscience. Therefore, they should act towards one another in a spirit of brotherhood.

Rujukan

dandani
  1. 1,0 1,1 1,2 Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Whitelist' not found.
  2. Geographical Names Romanization in Pakistan. UNGEGN, 18th Session. Geneva, 12–23 August 1996. Working Papers No. 85 and No. 85 Add. 1.
  3. Tej K. Bhatia, Ashok Koul Colloquial Urdu: The Complete Course for Beginners 2015, Routledg, ISBN 978-1-317-30471-5 hal 41–42
  4. Kasalahan dilom pangutipan: Tag <ref> tidak sah; tidak ditemukan teks untuk ref bernama user.uni-hannover
  5. The far right column was the numbering in the old version of this wiki article. But the Urdu alphabet is very rarely shown with numbering, and the only time I've seen it numbered the order was different to this. Juni 2020
  6. UDHR - Hindi UN Human Rights Office of the High Commissioner